به نقل از «اتاق خبر»

سرخس و "دوغارون"، بال‌هایی برای بالندگی اقتصاد شمال‌شرق ایران

تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۸۸۶۲۴۴

به گزارش  اتاق خبر به نقل از ایرنا، منطقه آزاد محدوده‌ای جغرافیایی است که با هدف حمایت از صنعت داخلی و تسهیل واردات، صادرات و ترانزیت کالا غالباً در نزدیکی مرزها و مبادی گمرکی ایجاد شده و قوانین محدودتر و تشریفات گمرکی ساده‌تری نسبت به سرزمین اصلی دارد. این محدوده‌ها از شمول بسیاری از قوانین سرزمین اصلی خارج بوده و به دلیل تسهیلات، امکانات، معافیت‌ها و امتیازهای در نظر گرفته شده برای آن‌، می‌توانند بستر مناسبی را برای تولیدکنندگان کالاهای صادراتی، بازرگانان و فعالان بخش ترانزیت ایجاد کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تمرکز اصلی در توسعه این مناطق، بر تشویق صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی، جذب سرمایه و فناوری‌های خارجی، تقویت کانال‌های ترانزیتی و تقویت جایگاه کشور در عرصه تجارت بین‌الملل است.

تاکنون هفت منطقه آزاد تجاری- صنعتی در کشور راه اندازی شده که متاسفانه استان خراسان رضوی در شمال شرق، با وجود داشتن ظرفیت های بالای تجاری از داشتن حتی یک منطقه آزاد بی بهره مانده است.

البته به تازگی و با تصویب مجلس، رئیس جمهور قانون ایجاد مناطق آزاد تجاری - صنعتی سرخس و دوغارون در مناطق ویژه اقتصادی کنونی را ابلاغ کرد.

منطقه ویژه اقتصادی سرخس در ۱۷ کیلومتری شهر مرزی سرخس، در کنار جاده ترانزیتی به مقصد مشهد و همجوار با خط آهن بین المللی منتهی به ترکمنستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی واقع شده است.

منطقه ویژه اقتصادی سرخس در ۱۸۵ کیلومتری شمال شرق مشهد به وسعت پنج هزار و ۲۰۰ هکتار در نقطه صفر مرزی با کشور ترکمنستان، در سال ۱۳۷۵ و همزمان با افتتاح راه آهن مشهد ـ سرخس ـ تجن با حضور رهبران و نمایندگان بیش از ۱۰۰ کشور جهان آغاز به کار کرد. همچنین بر اساس مصوبه هیأت وزیران، آستان قدس رضوی به عنوان سازمان مسوول این منطقه تعیین شد.

رییس هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی سرخس در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون این منطقه ویژه اقتصادی متشکل از ۲ بخش گمرکی با مساحت ۲ هزار و ۲۰۰ هکتار و بخش غیرگمرکی به مساحت سه هزار هکتار است.

محمدرضا برهمند افزود: در یک دسته بندی دیگر این منطقه به بخش (زون) های تولیدی، مواد شیمیایی، صنایع سنگین، خدمات، انبارداری و حمل و نقل تقسیم شده که فعلا در بخش حمل و نقل به دلیل سرمایه گذاری فوق العاده داخلی و خارجی، دیگر جایی برای سرمایه گذاری باقی نمانده است.

وی اظهار داشت: هم اینک ۱۲۶ واحد صنعتی، تولیدی و خدماتی در پهنه ای به مساحت حدود پنج هزار و ۲۰۰ هکتار گستره این منطقه ساخته شده و یا در حال ساخت است.

رییس هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی سرخس بیان کرد: علاوه بر شرکت های داخلی، شرکت ها و هلدینگ‌های خارجی از کشورهای چین، روسیه، ترکیه، امارات عربی متحده و افغانستان، طی سال گذشته ۹۰ میلیون دلار در این منطقه ویژه اقتصادی سرمایه‌گذاری کردند.

برهمند، تصویب و ابلاغ ایجاد منطقه آزاد اقتصادی سرخس را موجب رونق تجارت در این منطقه، افزایش سرمایه گذاری خارجی و بهبود کسب و کارها و اقتصاد شهرستان مرزی سرخس دانست.

ایجاد هزار شغل در منطقه ویژه اقتصادی سرخس

علاوه بر شرکتهای داخلی، شرکتها و هلدینگ‌های خارجی از کشورهای چین، روسیه، ترکیه، امارات عربی متحده و افغانستان، طی پارسال ۹۰ میلیون دلار در منطقه ویژه اقتصادی سرخس سرمایه‌گذاری کرده اند.

رییس بنیاد بهره‌وری آستان قدس رضوی، که مسوولیت این منطقه ویژه به سازمان متبوعش سپرده شده است،‌ گفت: در ۱.۵ سال گذشته میزان اشتغال محقق شده در منطقه ویژه اقتصادی سرخس حدود هزار نفر بوده است که بیش از ۹۵ درصد این افراد، بومی و ساکن شهرستان هستند.

سیدمهدی سدیدی افزود: با تبدیل این منطقه به منطقه آزاد تجاری- صنعتی، شاهد افزایش قابل توجه اشتغال در این منطقه نیز خواهیم بود.

وی توسعه اشتغال را یکی از مهم‌ترین برنامه‌های بنیاد بهره‌وری موقوفات رضوی در منطقه ویژه اقتصادی سرخس دانست و اظهار کرد: آستان قدس رضوی همواره نگاه ویژه‌ای به مردم بومی منطقه سرخس داشته و دارد از همین رو به دنبال توسعه متوازن اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این منطقه در راستای اهداف آستان قدس رضوی هستیم.

سدیدی ادامه داد: رونق تولید داخلی و رشد اقتصاد ملی با توجه به بازار ۲۰۰ میلیون نفری کشورهای مستقل مشترک المنافع (cis) و ظرفیت صادراتی آنها، از جمله اهداف توسعه و تقویت منطقه آزاد تجاری –صنعتی سرخس در آینده خواهد بود.

 

منطقه ویژه اقتصادی دوغارون در سال ۱۳۸۹ با گرایش تولید و تجارت در نقطه صفر مرزی ایران با افغانستان تاسیس شد.

فاصله این منطقه تا شهر مشهد ۲۴۰، تایباد ۱۸ و هرات افغانستان ۱۲۰ کیلومتر است و با توجه به نیاز و استقبال بازار ۴۰ میلیون نفری افغانستان، به عنوان مهمترین وارد کننده کالاهای ایرانی، اکنون گمرک و منطقه ویژه اقتصادی دوغارون مهمترین معبر رسمی کشور برای تامین مایحتاج مردم افغانستان شناخته می‌شود.

براساس آنچه در درگاه اینترنتی منطقه ویژه اقتصادی دوغارون اعلام شده، فراورده‌های سوختی، مصالح ساختمانی و مواد غذایی عمده‌ترین محصولات صادراتی این منطقه ویژه اقتصادی است.

بالاخره در سال جاری و پس از سالها انتظار، مجلس شورای اسلامی در مرداد امسال با ۱۶۱ رای موافق، ۵۳ رای مخالف و هشت رای ممتنع نمایندگان با لایحه ایجاد منطقه آزاد تجاری - صنعتی دوغارون موافقت کرد.

در ادامه و البته پس از تامین نظر شورای نگهبان، قانون ایجاد منطقه آزاد تجاری- صنعتی دوغارون در نشست علنی ۲۷ شهریور مجلس شورای اسلامی به تصویب نمایندگان رسید و ۱۵ مهرماه جاری رییس جمهور این قانون را برای اجرا به وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ کرد.

منطقه آزاد دوغارون، میراث‌دار کمبودهای زیرساختی

همه تلاش خبرنگاران ایرنا برای گفت وگو با مدیرعامل و رییس هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی دوغارون در سال جاری بی نتیجه مانده است و از جمله اینکه مریم قویدل، مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی دوغارون پس از تماس های مکرر خبرنگار ایرنا، از عدم تمایل مسوولان این مجموعه برای گفت وگو با رسانه ها خبر داد و حتی از ارائه اطلاعات و مشخصات کلی این مجموعه اقتصادی بزرگ در شهرستان مرزی تایباد، سر باز زد.

با این حال رییس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان رضوی در جریان یک سفر از مجموعه منطقه ویژه اقتصادی دوغارون بازدید کرد و در این بازدید با اشاره به ابلاغ قانون ایجاد منطقه آزاد تجاری- صنعتی دوغارون گفت: افغانستان بازار مناسبی برای تولیدکنندکان و سرمایه گذاران ایرانی بوده و شایسته است این منطقه تجاری تبدیل به محل تکمیل و بازتولید کالاهای نیمه ساخته برای صادرات به افغانستان شود.

متاسفانه با وجود اینکه مخازن بزرگ برای صادرات سوخت در منطقه ویژه اقتصادی ساخته شده، همچنان قاچاق سوخت در منطقه دوغارون به شکل های مختلف در حال انجام است. در صورت راه اندازی منطقه آزاد تجاری- صنعتی دوغارون با ارائه راهکارهایی می توان از قاچاق سوخت در منطقه نیز جلوگیری کرد.

احمد معصومی فر افزود: منطقه آزاد تجاری دوغارون خراسان رضوی می تواند به محل سرمایه گذاری مشترک تولیدکنندگان و تجار ایرانی و افغانستانی و فعالیت بنگاه های اقتصادی مشترک تبدیل شود.

وی گفت: حتی این امکان فراهم است تا محصولات و کالاهای تولید افغانستان در این منطقه آزاد فرآوری شده و به بازارهای ایران وارد شود.

رییس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان رضوی اظهار داشت: متاسفانه با وجود اینکه مخازن بزرگ برای صادرات سوخت در منطقه ویژه اقتصادی ساخته شده، همچنان قاچاق سوخت در منطقه دوغارون به شکل های مختلف در حال انجام است.

معصومی فر ادامه داد: در صورت راه اندازی منطقه آزاد تجاری- صنعتی دوغارون با ارائه راهکارهایی می توان از قاچاق سوخت در منطقه نیز جلوگیری کرد.

وی منطقه آزاد اقتصادی دوغارون را ظرفیتی فوق العاده برای استان توصیف کرد و گفت: البته برای استفاده از این ظرفیت نیاز زیادی به تامین زیرساختها در منطقه ویژه کنونی داریم و از طرفی برای تقویت مراودات تجاری در منطقه نیازمند نقش آفرینی بیشتر بخش خصوصی هستیم.

مدیر پایانه مرزی دوغارون همچنین در گفت وگو با خبرنگاران به اجرای طرح مهم جامع پایانه مرزی دوغارون اشاره کرد و گفت: این طرح یکی از بزرگترین طرح های ملی است که نقش بسزایی در ساماندهی این کانون اقتصادی در حوزه های مختلف دارد.

اسماعیل پورعابد افزود: در حال حاضر پیمانکاران طرح جامع پایانه مرزی دوغارون در بخش های مختلف این طرح مشغول فعالیت هستند که تاکنون بیش از ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و برای اجرای آن ۲ هزار و ۸۰ میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده است.

مدیر پایانه مرزی دوغارون تایباد ادامه داد: این پایانه رتبه پنجم ترانزیت خروجی و رتبه سوم صادرات را بین پایانه های خروجی کشور دارد و ۹ درصد از سهم صادرات کشور را از آن خود کرده است.

پورعابد افزود: در نیمه نخست امسال ۶۴۳ هزار و ۶۸۶ تن انواع کالا از این پایانه به افغانستان صادر شد که نسبت به مدت مشابه پارسال پنج درصد افزایش داشته است.

 

با وجود آینده روشن این مناطق آزاد برای منطقه، حسن نوری زاده، فرماندار سرخس با استقبال از ابلاغ ایجاد منطقه آزاد سرخس اظهار داشت: اجرای منطقه آزاد در منطقه زمان بر است و این روند نباید موجب ایجاد انتظارات کاذب برای مردم شهرستان شود.

سرخس و دوغارون، بالهایی برای توسعه شمال شرق ایران

نماینده مردم فریمان، سرخس و بخش های احمدآباد و رضویه مشهد نیز با اشاره به تایید لوایح تاسیس مناطق آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون توسط شورای نگهبان، گفت: مناطق آزاد تجاری دوغارون و سرخس به واسطه همجواری با افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی ۲ بال مهم توسعه اقتصادی خراسان بزرگ خواهند بود.

سیداحسان قاضی زاده هاشمی افزود: تاکنون در شمال غرب، جنوب غرب و جنوب شرق کشور مناطق آزاد تجاری راه اندازی شده بود ولی شمال شرق کشور از وجود مناطق آزاد بی بهره بود.

وی ادامه داد: با تصویب تاسیس مناطق آزاد یاد شده در شمال شرق کشور، نه تنها خراسان رضوی بلکه استانهای خراسان جنوبی و شمالی نیز از اثرات مثبت اقتصادی آنها بهره مند خواهند شد و توسعه خراسان بزرگ رقم خواهد خورد.

این نماینده مجلس گفت: مجاورت مناطق آزاد یاد شده با کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان علاوه بر جذب سرمایه گذاری این کشورها در سرخس و دوغارون، به دلیل تغییر قوانین مربوط به روادید، موجب توسعه گردشگری و حضور بیشتر زائران حرم رضوی در استان خواهد شد و رونق سرمایه گذاری خرد اتباع خارجی و تجارت چمدانی را در منطقه افزایش می دهد.

سخن پایانی

هرچند به گفته نماینده مردم فریمان و سرخس در مجلس، فاصله ابلاغ تا تاسیس و راه اندازی مناطق آزاد تجاری دوغارون و سرخس حدود یکسال برآورد می شود، اما به نظر می رسد در گام نخست باید انتظارات محلی در کنار ظرفیت های موجود برای راه اندازی منطقه آزاد به صورت توامان دیده شود.

از آنچه در گفت وگوی خبرنگار ایرنا با ساکنان محلی شهرستان سرخس به دست آمد؛ توجه به افزایش قیمت زمین و موضوع ریزگردها در کنار بهره گیری از ظرفیت فوق العاده عالی سرمایه گذاری خارجی و حمایت آستان قدس رضوی از این منطقه باید همزمان مورد توجه باشد.

دوغارون با وجود ظرفیت انحصاری تجارت با افغانستان، از زیرساختهای نامناسب مرزی، قاچاق سوخت و روابط غیررسمی در تجارت مرزی رنج می برد، این نقصان در بازارچه مرزی و تجارت پیله وری و فعالیت بی سروصدای منطقه ویژه دوغارون نیز به چشم می خورد لذا به نظر می رسد ترمیم زیرساختهای فنی باید همگام با اصلاح زیرساختهای اداری منطقه صورت گیرد.

   

منبع: اتاق خبر

کلیدواژه: منطقه ویژه اقتصادی دوغارون منطقه ویژه اقتصادی سرخس پایانه مرزی دوغارون قاچاق سوخت در منطقه منطقه آزاد تجاری مناطق آزاد تجاری ایجاد منطقه آزاد سرخس و دوغارون آستان قدس رضوی منطقه ویژه صنعتی دوغارون سرمایه گذاری خراسان رضوی راه اندازی گفت وگو شمال شرق

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.otaghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اتاق خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۸۶۲۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مناطق آزاد و ویژه از ارکان اقتصاد مقاومتی کشور است

وزیر کشور با بیان اینکه مناطق آزاد از ارکان اقتصاد مقاومتی است، گفت: مقام معظم رهبری فرمودند مناطق آزاد و ویژه باید در جذب فناوری‌های پیشرفته،جذب منابع خارجی، توسعه صادرات و توسعه تولید عملکرد بالایی داشته باشند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان رضوی، احمد وحیدی شامگاه _ پنجشنبه ششم اردیبهشت_ در همایش ملی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی سراسر کشور اظهار کرد: همه گام‌های رشد و ارتقا را جمهوری اسلامی طی کرده و در قله‌ها به‌سر می‌برد اما کاستی و کمی هنوز در حوزه اقتصاد وجود دارد. مقام معظم رهبری فرموده‌اند یکی از مسائل ما استحکام اقتصادی است و اقتصاد باید درخور آرمان‌های کشور باشد. یک کشور با آرمان‌ها، رسالت و انتظارات جهانی باید اقتصاد کافی و چشم‌نواز داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه امروز جمهوری اسلامی قدرت کاملاً تصویب شده و مقتدری دارد، افزود: به خصوص بعد از عملیات وعده صادق نوع نگاه کشورها، ملت‌ها و نوع اشتیاق آنها به جمهوری اسلامی متفاوت شده‌است. همیشه در هر مرحله‌ای قدرت و اقتدار را تجربه کرده‌ایم و تحسین جهانیان و ملت‌های آزاده و غیر وابسته و وابسته برانگیخته و ما امروز هم در همان مسیر اقتدار هستیم.

ما در حوزه‌های سیاسی دفاعی، امنیتی، علمی و فرهنگی بسیار در موقعیت‌های خوبی به‌سر می‌بریم. ما پیام انقلاب اسلامی و رسالت انقلاب اسلامی را داریم. آینده روشن انقلاب اسلامی را به جهانیان نشان دادیم.

کدام کشور می‌تواند مانند ایران ظرفیت سیاسی، استقلال سیاسی و مانورهای سیاسی داشته باشد و همه از منظر خدا خواهی و سعادت بشری است. در حوزه امنیت و دفاعی و علمی در نرخ رشد در جهان اول هستیم.

وزیر کشور تاکید کرد: در اقتصاد ظرفیت‌ها فراوان است. ما از نظر تولید ناخالص و قدرت خرید با توجه به آنچه سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است در رتبه ١٩ قرار داریم. جهاد امروز ما مهم است و باید ظرفیت‌های بالقوه را بالفعل تبدیل کنیم و کشور را در حوزه اقتصادی بر قله‌های افتخار بنشانیم. البته دشمن در مقابل سنگ اندازی می‌کند و نمونه آن تحریم‌ها است و موارد غیر تحریم هم وجود دارد اما اینها نباید از تلاش‌های ما بکاهد.

وحیدی ادامه داد: جهاد مهم شکل گرفته است و هر کس مسئولیت‌هایی دارد و شما عزیزان جایگاه بسیار مهمی در این جهاد دارید و باید گام‌هایی در حرکت‌های بزرگ اقتصادی بردارید. مناطق آزاد و ویژه پرچم داران و بخش مهم، نقطه تعیین کننده و پیشران بزرگ در اقتصاد هستند.

وی با بیان اینکه مناطق آزاد از ارکان اقتصاد مقاومتی هستند، تاکید کرد: مقام معظم رهبری فرمودند مناطق آزاد و ویژه باید در جذب فناوری‌های پیشرفته، جذب منابع خارجی، توسعه صادرات و توسعه تولید عملکرد بالایی داشته باشند. ما باید برای تحقق تک تک این موارد هدف گذاری، نقشه راه و برنامه اقدام مشخص داشته باشیم. از گذشته نسبت به این مناطق نظر بدبینانه ایجاد شده است و برگشت این نکته و نشان دادن ظرفیت بالای این مناطق بار سنگینی است که بر دوش شما عزیزان افتاده است.

وزیر کشور خاطرنشان کرد: الحمدلله برخی مناطق رشد خوبی داشتند و این نشان دهنده این است که حرکت‌های خوب آغاز شده و این حرکت‌های خوب باید مستمر، هدفمند با برنامه و با اصرار و پیگیری دنبال شود. دشمن قصد دارد از حوزه مناطق آزاد و ویژه به کشور آسیب برساند، تا کشور نتواند رشد کند از این رو باید هدفمند و با برنامه جلو برویم. مناطق ویژه باید موضوع محور و هدفمند حرکت کنند و مناطق آزاد به صورت عمومی کار کنند.

وی با تاکید ورود بخش خصوصی به مناطق ویژه، ادامه داد: ما مناطق ویژه زیادی داریم که هنوز راه اندازی نشدند و باید بخش خصوصی در این زمینه ورود پیدا کند. ما باید به صورت هدفمند ظرفیت‌های مناطق ویژه را بسنجیم و عمل کنیم. سرمایه گذاران ایرانی زیادی داریم که سرمایه‌های خود را در کشورهای دیگر سرمایه گذاری کردند. برای مناطق آزاد و ویژه جذب سرمایه مهم است.

وی با بیان این موضوع که باید یک منطقه آزاد را به عنوان شهر هوشمند معرفی کنیم تا الگویی برای شهرهای دیگر ما باشد، گفت: در این مناطق باید

شهرک‌های اربعینی ایجاد کنیم و باید گفت که لیستی از فعالیت‌های متعدد وجود دارد که می‌توان در این مناطق اجرا کرد. همچنین برای توسعه حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی اقدام جدی صورت گیرد. رسیدگی به مردم بومی نیز باید در اولویت قرار گیرد. امنیت و محورهای حقوقی که مطرح شد نیز باید رسیدگی شود. همچنین این موضوع که منطقه‌ای نصف آزاد است و نصف دیگر آزاد نیست نیز باید بررسی شود زیرا مشکلاتی برای آنها ایجاد شده که باید حل شود. زیرا آثار آن مردم را اذیت خواهد کرد.

در پایان این همایش از برخی مناطق آزاد و ویژه که شامل مناطق ویژه اقتصادی سلفچگان، سهلان، گرمسار و مناطق آزاد ارس، اروند بودند، تقدیر شد.

کد خبر 747981